Topraksız Çiçek Yetişir mi? Hidroponik Tarım Nedir? Nasıl Yapılır?
Toprak olmadan bitki yetiştirebileceğinizi biliyor muydunuz? Hidroponik Tarım denilen yöntem ile birçok bitkiyi toprak olmaksızın yetiştirebilmek mümkün. Bu yazımızda nasıl yapıldığını ve yöntemlerini anlatıyoruz.
Toprak kirliliği dünya için çok büyük bir problem ve her yıl bu problem giderek artmakta. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi’nin yapmış olduğu araştırmaya göre toprak kaybı, aralıksız kullanımdan kaynaklanan toprak yorgunluğu, sera ortamından kaynaklanan hastalık, zararlı ve yabancı ot sorunu, aşırı gübre tüketimi ve su tüketimi gibi nedenler topraksız tarımı gerektiren nedenlerdendir.
Bildiğiniz üzere bir bitkinin yaşayabilmesi için bazı temel ihtiyaçları vardır. Bunların temeli ise toprak, su ve güneştir. Bazı bitkilerin arzuladığı su ve güneş miktarı değişir ancak bildiğimiz üzere farklı türde topraklar da isteseler, tüm bitkiler toprakta yetişir. Yani, en azından eskiden böyle biliyorduk. Bitkinin can damarları olan kökleri toprağa sıkıca sarılır ve ondan gerekli besinini alır. Ancak hidroponik tarım denilen bu yöntem sayesinde birçok bitkiyi yetiştirmek için toprağa ihtiyacınız yok.
Hidroponik Tarım Nedir?
Hidroponik Tarım, bitkilerin herhangi katı bir ortam içermeyen yapılarda özel besin çözeltilerinde veya bu besin çözeltilerinin belli aralıklarla bitki köklerine püskürtülmesi ile yetiştirilmesi yöntemidir.
Topraksız tarım olarak bu yöntemde bitkiler su kültürü içinde yetişirler ve topraktan almaları gereken besini su içerisinde bulunan özel karışımlardan alırlar. Dünyada gittikçe artan hava ve toprak kirliliği de beraberinde topraksız tarım fikrini ortaya çıkarmıştır. Ülkemizde de klasik seracılığın yanında topraksız tarım faaliyetlerinin yürütüldüğü seraların da sayıları artmaya başlamıştır. Ülkemizin iklim koşulları bu tarım türüne çok müsaittir ancak Hollanda lider konumda bulunuyor. Bu yöntem ile uzayda kalıcı insan kolonileri kurulduğunda sebze ve meyve yetiştirilmesi planlanıyormuş. Bilim-Kurgu sevenler bu yöntemlere çoktan aşinadır sanırız. 🙂
Topraksız Tarım ile Çiçek Yetiştirilebilir mi?
Topraksız tarım yöntemi henüz meyve ve sebze yetiştiriciğinde kullanılsa da çiçekler için de kullanılabilir. Toraksız tarım ile en yaygın olarak yetiştirilen çiçek güldür. Bunun dışında gerbera, karanfil, orkide ve zambak da yetiştirilebilmektedir ancak küçük çaplı, ev içi üretim çok pratik olmamasından ötürü yaygın değilidir.
- Evde topraksız çiçek yetiştirmeyi denemek isteyenlerin dikkat etmesi gereken bazı şeyler var. Öncelikle tohum yerine fidan kullanmanız hem süreci hızlandıracak hem de sizler için daha kolay olacaktır. Fidan seçerken mutlaka kaliteli ve sağlıklı fidanları tercih etmelisiniz.
- Suyun ısısı ve pH derecesi uygun olmalıdır. Önerilen ısı 22,23 ya da 24 derece olup pH oranı 6,2 ve 6,5 arasında tercih edilebilir.
- Suyun uygun seviyede beslenmesi ve sıkça havalandırılması gerekir.
Evde Topraksız Çiçek Nasıl Yetiştirilir?
Eğer evde topraksız çiçek yetiştirmeyi denemek istiyorsanız neler yapmanız gerektiğine bakalım. Öncelikle bir fide satın alın ya da evdeki bitkinizi saksısından çıkarın. Bunu yaparken dikkatli olmalısınız yoksa bitkinizin kökleri zarar görebilir ve elinizdeki bitkinizi kaybedebilirsiniz.
- Önce etrafı çok kirletmemek adına bir bez ya da gazete kağıdı serin ve saksınızı elinize alın. Saksıdan bitkiyi çıkarırken hafifçe köke doğru bastırın bitki kökü iki parmağınızın arasında kalacak şekilde saksıyı ters çevirin. Bitkinin gevşemesi için biraz bekleyin ve gerekliyse saksının altına biraz vurarak bitkiyi saksıdan çıkartın.
- Ardından tüm toprağı nazikçe bitkinizin kökünden temizleyin. Bu işlemi yaparken uzun kökleri sakın kesmeyin. Biraz zorlu olabilir ancak tüm toprağı bitki kökünden çıkarmalısınız.
- Eğer ince saplı bir bitki ise bitkinizi sabit tutabilmek amacı ile hafifçe ip ile bağlayın ve içerisinde büyüteceğiniz vazo içerisine dışından bağlayarak sabitleyin. Eğer lale gibi soğanlı bir bitki ise ya da sağlam kökleriniz varsa buna ihtiyacınız olmayacaktır.
Dilerseniz yukarıdaki fotoğrafta olduğu gibi taşlar kullanarak bitkilerinizin sabit durmasını sağlayabilirsiniz.
- Daha sonra bitkiniz için uygun sıcaklıktaki suyu çok fazla olmamak kaydı ile vazo içerisine doldurun.
- Gerekli besin çözeltisini de suyunuzla karıştırın. Çiçek marketlerde bu besinleri kolaylıkla bulabilirsiniz.
- Işık alan bir yere vazonuzu alın ve ayda bir kere suyunu değiştirerek besin çözeltisini de yenileyin.
Evde Suda Yetiştirebileceğiniz Baharatlar
Evlerimizde çiçekleri dışta tutacak olursak en çok baharat yetiştiriyoruz. Nane, maydanoz, kekik ve benzeri birçok baharatı topraksız yetiştirebileceğinizi biliyor muydunuz? Yemeklerde ve salatalarda sürekli kullandığımız bu baharatları topraksız olarak evde yetiştirebilirsiniz. Şimdi nasıl yapacağınızı anlatalım.
Bu işlemi gerçekleştirmek oldukça kolay. İhtiyacınız olan malzemelerin hemen hemen hepsi evlerde bulunuyor. Bunları kısaca belirtmek gerekirse;
- Bir bıçak ya da makas
- Bitkinin yaşayacağı vazo, kavanoz, bardak ya da başka bir şeffaf malzeme
- Su
Gelelim nasıl yapacağınıza. Nane üzerinden örnekleyerek gidelim. Mis kokulu nanelerinizi evinizde topraksız yetiştirmek için öncelikle kullanacağınız malzemeleri temizleyin. Bilhassa kullanacağınız bıçak ya da makasın iyice steril olması gerekiyor.
Seçeceğiniz nanelerin uzun olması sizin için bir avantaj olacaktır. Ardından bir nane parçasını sapından tutarak alın ve alt kısımdaki yapraklarını temizleyin. Yaklaşık 15 cm kadar bir alanı yapraklardan arındırın. Sapların alt tarafına doğru bıçakla bir parça çizik atın.
Ardından kullanacağınız kabın içerisine oda sıcaklığında dinlendirilmiş bir miktar su koyun. İçerisine nanenizi yerleştirin. Buradaki su miktarını ayarlayabilmek için nanenizin sapını baz alabilirsiniz. Kabın içerisine koyduğunuz saplar su içinde olmalı ancak yaprak kısımları kesinlikle su ile temas etmemelidir.
Tüm bu işlemlerin ardından nanenizin köklenmesi için bolca ışığa ihtiyacı olacak. Bu sebeple evin bol ışıklı bir alanında ona yer açın.
Dikkat: Eğer nane yaprakları su ile temas halinde olursa çürümeye başlayacaktır.
Artık yapmanız gereken şey yalnızca gözlem ve biraz ilgi. Yosunlanma olmaması için ve bitkinizi bakterilerden koruyabilmek için kap içerisindeki suyu her gün değiştirmeye özen gösterin.
kısa süre sonra bitkinizdeki köklenmeyi görebilirsiniz. Ancak birkaç gün içerisinde bir kök göremezseniz hemen pes etmeyin. Bazen bir haftadan da uzun sürebilmekte köklenme işlemi.
Köklenme gerçekleştikten sonra bitkiniz yetişmeye devam edecektir. Burada iki ayrı seçeneğiniz doğuyor. Dilerseniz bitkinizi zamanla daha büyük bir kaba alarak bu şekilde yetiştirmeye devam eder, yaprak yaprak kopararak kullanabilirsiniz. Dilerseniz de bir toprağa ekerek yetiştirmeye devam edersiniz. Nasıl isterseniz 🙂
Sadece Su ile Evde Yetiştirebileceğiniz Sebzeler
Evet yalnızca baharatlar ve çiçekler değil, toprak ihtiyacı olmaksızın yalnızca su içerisinde yetiştirebileceğiniz sebzeler de var. Bunlardan en yaygını maruldur. Üstelik yalnızca bireysel yetiştirmede değil çiftçiler tarafından da artık sıklıkla tercih edilmektedir.
Bir diğer favori sebze de ıspanaktır. Kökleri ile sanki toprağı sarmak ister gibi düşündüğümüz bu iki sebzeyi de topraksız kullanabilirsiniz. Bunun için ıspanak yapraklarını bıçak ile kesin. ( Dilerseniz orta kısmına dokunmayın, bu şekilde daha hızlı bir büyüme görebilirsiniz.) Ardından su içerisine koyarak sürekli kontrol edin.
Kereviz de topraksız olarak yetiştirilebilen bir bitkidir. Ayırca topraktan uzak kalan kerevizin daha az kirlenmesi sebebi ile temizlenmesi de daha kolay olacaktır.
Suda yetişen diğer popüler sebzeler; domates, salatalık, biber olarak sıralanabilir. Ancak bu bitkilerden bilhassa salatalığın tırmanmak için bir desteğe ihtiyacı olacağı unutulmamalıdır.
Hidroponik tarım ya da evde topraksız bitki yetiştirmek için gerekli tüm malzemeler Çiçeksepeti‘nde sizi bekliyor. Diğer bitki bakımı ve yetiştirme yöntemleri ile ilgili yazılarımıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
Çok faydalı oldu, teşekkür ederim.