Geleneksel Türk sanatları arasında yer alan çini; cami, türbe, saray ve köşk gibi mimari yapılarda şıkça görülmektedir. Hem iç hem de dış süsleme için tercih edilen çini, günümüzde ise güzel hobilerin başında gelmektedir. Peki, çini nasıl yapılır ve çini boyama sırasında nelere dikkat etmek gerekir? Cevabı yazımızda!
Çini boyamaya geçmeden önce “Çini nedir?” sorusunu bilmeyenler için yanıtlayarak başlayalım. Çini, topraktan yapılan ve pişirilerek sertleştirilen bir üründür. Tabak, bardak, dekoratif ürünler, dış ve iç kaplama ürünleri gibi birçok çeşitte üretilmektedir. Çini üzerindeki desenler ve boyama çok uzun yıllar tahrip olmadan kalabilmektedir. Bu nedenle de geçmişten günümüze tercih edilen bir üründür.
Osmanlı döneminden beri sürdürülen çini boyama ise bir el sanatıdır. Türk sanatları arasında önemli bir yeri olan çini boyama, el işçiliğinin ön plana çıktığı bir alandır. Birçok kursta öğretilen ve herkesin severek yaptığı bu hobiyi siz de denemek istiyorsanız, yazımız size yardımcı olacaktır.
Hobi tutkunlarına müjde! Tutkunu olduğunuz hobiler için ihtiyacınız olan her şey şimdi parmaklarınızın ucunda! Uygulamamızı hemen indirin ve hobilerinize renk katın!
👉 Play Store için tıklayın!
👉 App Store için tıklayın!
Boyama malzemelerinden el işi ürünlerine, hayalinizdeki projeler için bu fırsatı kaçırmayın! 🎨🌟
Çini Sanatı Nasıl Yapılır?
Çini; kaolen, kum ve tebeşir gibi malzemelerin karıştırılarak hamur haline getirilmesiyle elde edilmektedir. Hamurun kuruluğu ve dokusu iyi ayarlanmalıdır. İyi bir hamur elde etmek için kuruluğa ulaşan hamura astarlama işlemi yapılır. Astarlamanın ana amacı, hamurun beyaz renk almasıdır. Sonrasında ise parçalar yüksek sıcaklıktaki fırınlarda 24 saat kadar pişirilmektedir.
Fırınlama işleminden sonra çini boyama ve çizme adımlarına geçilmektedir. Zorlu ve uzun zaman isteyen çini sanatı, boyama sonrasında camsı bir madde ile kaplanıp yeniden pişirilmeye bırakılır. İkicin pişirme tamamlandıktan sonra soğutma aşaması sonrasında çini hazır hale gelir.
Evde Çini Boyama Aşamaları
Çinilerin renklendirilmesi için ilk önce zeminin boyanması gerekir. Motiflerin zeminde uygun şekilde görünmesi için zemin renginin seçilmesi önemlidir. Evde çini boyama yapmak için boyama fırçalarının yanı sıra çini mürekkebi veya çini boyası edinmeniz gerekir. Sonrasında düz boyama, dımdık boyama veya havalı boyama tekniklerinden birini seçerek uygulamayı deneyebilirsiniz. Tüm malzemeler bir arada almak için çini boyama seti alabilirsiniz.
Düz Boyama (Serbest Stil)
Tahrirlenmiş desenlerde ve belirli olan motiflerde düz boyama yapılmaktadır. Şeklin durumunda göre eşit kalınlıkta ve dalgasız olarak gerçekleştirilmektedir.
- İlk olarak boyanın rengine karar vermeniz gerekir. Sonrasında kıvamında boa hazırlanır. Boya genelde oksit, sır ve balçık bileşiminden oluşur. Zamanla dibe çökme yaptığından sıkça karıştırılarak alınması gerekir.
- Fırçaya aldığınız boyayı tahrirlenmiş motif sınırları içerisinde yüzeye aktarmaya başlayabilirsiniz. Burada motif sınırlarının aşılmamasına dikkat edilmesi gerekir.
- Boyaları düzgün bir şekilde ve akışkan bir halde sürmeniz önemlidir. Boyama sonrasında istenmeyen bir görüntü elde etmemek adına boyanın renk tonlarına ve geçişlerine de dikkat etmek gerekir.
Darbeli Boyama (Dımdık Boyama)
Tahrirlenmiş desenlerde ve belirli zeminlerde nokta nokta olarak yapılan boyamadır. Motifler üzerinde darbelerle boyama yapmanızı sağlar. Boyama fırçasının ucu ile boya zemin üzerine darbelerle aktarılmaktadır. Sabır ve zaman gerektiren bir tekniktir. Zemin üzerinde farklı tonlarda renkler olmaması için fırçadaki boyanın sıkça kontrol edilmesi önemlidir.
Havalı Boyama
İki rengin yan yana yoğun olarak kullanıldığı kısımlarda bir rengin baskın çıkmasını engellemek için beyaz aralıklar bırakılmasına havalı boyama denir. Bu uygulamada kırmızı renk sıkça kullanılmaktadır. Örtücü bir renk olan kırmızı, üzerini kapladığı her rengi kapatır. Bu nedenle kırmızı renkte tahriri ve diğer rengi kaybetmemek için bu teknik kullanılmaktadır.
Çini desenlerindeki renklerin motifi boğmaması adına boşluk bırakma dışında çift tahrir ya da çift kontur çekmekte iyi bir tekniktir. Örneğin; kırmızı boya uygularken zıt rengi olan yeşili motiflere ekleyebilirsiniz. Kontur işlemi ya da ince bir boşluk bırakarak boyama sayesinde desenler daha hoş bir şekilde ortaya çıkmaktadır.
Çini boyama sanatındaki bu teknikler, ikinci aşama olan boyama aşaması için geçerlidir. Ancak evde hazırlanmış olan çinileri alarak boyama yapabilir ve yeni bir hobi edinebilirsiniz.
Okumayı seveceğiniz diğer bazı yazılarımız:
