Gündüz Uyuyan Güzel: Akşam Sefası
Bahçelerin, parkların, balkonların vazgeçilmezi akşam sefası, alışılmışın dışında bir yaşam döngüsüne sahip. Gündüzleri uyuyup, geceleri çiçek açarak büyüleyici bir gösteri sunan bu çiçek, adeta gecenin yıldızı oluyor. Bize de bu güzel çiçeğin keyfini çıkarmak kalıyor. Bu yazımızda, akşam sefası bakımı ve yetiştirme tüyolarını sizler için derledik. Siz de bu güzel çiçeğe en iyi şekilde bakmak istiyorsanız, yazımızı okuyabilirsiniz.
Botanik bilimindeki adı Mirabilis jalapa olan ve kendi adını taşıyan Akşamsefasıgiller ya da Gecesefasıgiller (Nyctaginaceae) familyasından olan akşam sefası, çok yıllık ve tek yıllık türleri bulunan bir süs bitkisidir. Kesme çiçekçilikte tercih edilmez ancak bahçelerin en favori çiçekleri arasında yer alır. Akşamları çiçeklerini açarken etrafa hoş bir koku yayarak uyanışlarını haber ederler dört bir yana… Beyaz akşam sefası çiçeğinin duruluğu, pembe olanının enerjisi ile bir araya gelince bahçelerin güzelliğine güzellik katar.
Akşam sefasının aksine; akşamları kapanıp, gündüzleri güzelliğini sergilemek için açılan bir çiçek de vardır. Görünümü hayli akşam sefasına benzeyen bu çiçeğin adı da gündüz sefasıdır. Bu çiçekler karıştırılsa da, her ikisi de yaz aylarının en güzel bahçe çiçekleri arasında yer alır. Eğer yaz aylarında evinize çok yakışacak çiçekleri merak ediyorsanız, buraya tıklayarak ilgili yazımıza ulaşabilirsiniz.
Şimdi hazırsanız, akşam sefası bakımı ve bu güzel çiçeğin tüm özelliklerini sizinle paylaşacağız!
Akşam Sefası Özellikleri
- Akşam sefasının en önemli özelliği; sabahları çiçeklerini kapatıp, güneş batarken açmasıdır. Bu sebeple de bitkiye akşam sefası ya da gece sefası gibi isimler verilmiştir.
- Bitkinin ana vatanı, Güney Amerika’nın tropikal bölgeleridir.
- 1 metreye kadar boylanabilen akşam sefası, aynı zamanda çok çabuk büyür.
- Bu güzel çiçeklerin ekim zamanı ise, ilkbahar aylarıdır.
- Çiçek renkleri pembe, kırmızı, eflatun, turuncu, sarı ve beyaz olabilir. Bununla birlikte benekli ve çizgili türleri de bulunmaktadır.
- Yaprakları kısa, çiçekleri ise uzundur. Rengarenk çiçekleri bir boru etrafında açılan taç yapraklardan oluşur. Bu şekli ile huniyi andırır.
- Bitkinin kökleri kalın ve yumru şeklindedir.
- Bitki kendi kendine çoğalma özelliğine sahiptir.
- Akşam sefasının kökleri çok derinlere inmez. Bu sebeple eğer saksıda yetiştiriliyorsa, çok derin saksılar tercih etmeniz gerekmez. Bunun yerine enlemesine geniş saksılar tercih edebilirsiniz.
Akşam Sefası Bakımı ve Yetiştirilmesi
Bu güzel bitkinin çok fazla bakım isteği yoktur bu sebeple onu yetiştirmek oldukça kolaydır. Akşam sefası bakımı hakkında dikkat etmeniz gereken noktaları sizin için bir araya getirdik!
- Akşam sefaları suyu sever. Toprağı nemli kalacak şekilde sulanmalıdır. Ancak susuz kalma durumu söz konusu olursa da, kızıp küsmez. Susuzluğa karşı don tehlikesi yaşamadıkça oldukça dayanıklıdır.
- Akşam sefaları yayılmayı seven bir bitkilerdir. Bu yüzden mümkün olduğunca bahçe ve geniş alanlara ekilmesini tavsiye ederiz. Ancak bu durum, saksıda yetiştirilemeyeceği anlamına da gelmez. Eğer saksıda akşam sefası yetiştirmek istiyorsanız, drenajı iyi sağlanmış bir saksı kullanmanız gerekir. Çünkü kökler çok fazla su içerisinde kalırsa, çürüme riski ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu nedenle fazla suyu atmaya yarayan bir saksı kullanmanız gerekir.
- Akşam sefası kaç günde bir sulanır? dediğinizi duyar gibiyiz. Akşam sefasını 2 günde bir sulayabilirsiniz. Saksıda yetişen çiçekler için, özellikle yaz aylarında bu sulama miktarını artırabilirsiniz. Kış aylarında ise akşam sefasının sulama suyu oda sıcaklığında olmalıdır. Saksıdaki bitkileriniz için oda sıcaklığına getirilmiş suyu tercih edebilirsiniz.
- Sulama yapılırken tercih edilen yöntem çok önemli değildir. Yağmurlama yapabilir ya da bitkinin dibinden toprağa su dökebilirsiniz. Çiçeklerin ıslanması bitkiye bir zarar vermez. Tek dikkat etmeniz gereken, saksıdaki akşam sefasını suladıktan sonra tabakta kalan suyu dökmeye özen göstermektir.
- Güneşi seven akşam sefasını, bahçenizin ya da evinizin sabah güneşi alan yerlerine ekmenizi tavsiye ederiz. Ancak ev ya da bahçenizin açısı buna müsait değilse, üzülmeyin. Çünkü bu bitki, gölge ortamlarda da yaşayabilir. Sadece çok fazla karanlıkta kalmaması yeterlidir.
- Akşam sefası bakımı için dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, toprak yapısıdır. Su tutma kapasitesi yüksek, yumuşak toprakları sever. Yetiştirileceği toprakların drenajı iyi, besin açısından da zengin olmalıdır. Toprağı kolayca hava alabilmelidir.
- Akşam sefası bitkisinin pek fazla isteği olmasa da, bazı hassasiyetleri vardır. Bunlardan en önemlisi soğuk hava şartlarıdır. Köklerinin donmasını engellemek için kış aylarında köklerinin sökülmesi ve serin bir yerde muhafaza edilerek ilkbaharda yeniden ekilmesi tavsiye edilir. Bu uygulama, yalnızca bahçelerdeki akşam sefası çiçekleri için geçerlidir. Saksıda yetişen bitkileriniz için bu uygulamayı yapmanıza gerek yoktur.
- Çiçeklenme zamanı geldiğinde, yani havaların ısındığı ilkbahar başından yaz sonuna kadar olan sürede, bitkiye gübreleme yapabilirsiniz. Bunu yaparken katı veya sıvı gübre kullanabilirsiniz.
- Akşam sefası budama istemeyen bir bitkidir. Zaten arsız olarak tabir edilen bir gelişimi olduğu için, budamaya gerek duyulmaz.
Akşam Sefası Nasıl Çoğaltılır?
Akşam sefasını çoğaltmak çok kolaydır. Bitki kendi tohumlarından, hiçbir müdahale olmadan çoğalabilir. Tohumların ekilme zamanı ise ilkbahardır. Eğer tohumları hali hazırda yetişmiş bir bitkiden alacaksanız, kış mevsimi başlarken harekete geçmeniz gerekir.
Kışın aldığınız siyah renkteki bu tohumları ilkbaharın başında yumuşak bir toprağa ekebilirsiniz. Tohumları ekmeden önce, ekim sırasında ve sonrasında yapmanız gerekenler ise şöyle:
- Bir kağıt havlu veya gazete üzerinde güneş görmeyeceği ancak ışık alabileceği bir ortamda iki hafta kadar kurutun.
- Ardından hava almayacağı ve serin kalabileceği bir yerde ilkbaharda ekmek üzere saklayın.
- İlkbaharın başlarında, havalar ısınmaya başladığı anda sakladığınız tohumları çıkarın. perlit ve torf karışımı bir toprağa ekerek filizlenmesini bekleyin.
- Tohumlar 2 hafta gibi kısa bir süre içerisinde çimlenmeye başlayacaktır. Filizlerin yaprak sayısı ikiyi geçtiği anda artık şaşırtma zamanı gelmiş demektir. Bitkinizi esas yer alacağı bahçe veya saksıya alabilirsiniz.
- Yaz mevsiminin ortalarına doğru ilk çiçekleriniz ile karşılaşmanız mümkün. Bu güzel çiçekler size kış gelene kadar eşlik edecektir.
Akşam sefası çoğaltma yöntemleri, sadece tohum ile sınırlı değil. Dilerseniz çelikle ya da yumru kökler ile çoğaltma yapabilirsiniz. Tohum yöntemi, en yaygın olanıdır ve bahar aylarında ekilerek kolayca filizlenir. Çelikle çoğaltma, bitkinin sağlıklı dallarının kesilip köklendirilmesi ile yapılırken, yumru köklerle çoğaltma ise bitkinin toprağın altındaki yumrularının ayrılıp yeni bir yere dikilmesi ile gerçekleşir.
Yazımızı okuduktan sonra, siz de akşam sefası bakımı hakkında tüm bilgilere sahip olacaksınız. Sırada ise, bu bitkiye gereken bakımı vermek ve rengarenk çiçeklerini seyretmek var…
Çiçekten bu kadar bahsettik, birçok kişi yazıyı okurken içinden Ersay Ünel’in yazdığı ve Sibel Can’ın seslendirdiği akşam sefası şarkısını mırıldandığını duyar gibiyiz. Yazımıza bu şarkının sözleri ile veda edelim öyleyse. 🙂
Bir ara teşrif et
Buyur gel,
Gel acı kahvem muhabbet olsun…
Yeni sulanmış küçük bahçemde
İzin kalsın,
Toprak koksun…
Hayranım geceden firari gözlerine,
Nakış gibi gönlüme işlenen sözüne…
Hayranım geceden firari gözlerine,
Gönlüm kuş olup uçar ayak sesinle…
Pembe boyalı bir ev,
Mis kokan sümbül,
Bir de sen varsın akşam akşam sefası…
